Στέφανος Δημουλάς: «Η επιτυχία, όμως, δεν είναι ευτυχία. Η ευτυχία είναι επιτυχία».
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Χορού ο μεγάλος Έλληνας χορευτής Στέφανος Δημουλάς μιλάει στο ‘Dance Love’ και στην Pas Par Tu Dance για το Grand Jete που έκανε από μικρό παιδί στο χορό, καθώς και για όλα τα βήματα στην πορεία του μέχρι σήμερα.
Συνέντευξη στην Καρολίνα Παππού
Πώς ήταν τα παιδικά – μαθητικά σας χρόνια στο Βόλο;
Ήταν γεμάτα ανθρώπους, αναμνήσεις, παιχνίδι στην πυλωτή, παιχνίδι στον Λαύκο Πηλίου και αργότερα προστέθηκαν τα ξενύχτια, ο μηδαμινός χρόνος λόγω χορού-πανελλαδικών-ακροάσεων, οι ευθύνες.
Περιέβαλα τον εαυτό μου με παιδιά που αποδέχονταν τον Στέφανο όπως ήθελε να είναι και όχι όπως η κοινωνία ή οι γονείς των παιδιών αυτών θα τον ήθελαν να είναι. Ανθρώπους ζεστούς, εύστροφους, με λεπτά συναισθήματα και αγάπη που ακόμα τους έχω στη ζωή μου. Είμαι από τους υπερτυχερούς (πιστεύω πιο τυχερός από το να έχω κερδίσει το Τζόκερ!) να είμαι γιος ενός αγαπημένου ζευγαριού, μιας ευαίσθητης μαμάς και ενός λογικού μπαμπά που ο ένας συμπληρώνει τον άλλον. Σεβάστηκαν και σέβονται ο ένας την προσωπικότητα του άλλου, όπως σεβάστηκαν και σέβονται εμένα τον ίδιο χωρίς καν να έχουν κάποια σχέση με τις τέχνες.
Ήταν, όμως, και γεμάτα από ‘’μου επιτρέπεται ’’ αναψευτοπαλλήκαρ.bullies να τους ονοματίσω έτσι, τους λεγόμενους Bullies πάντα υπήρχαν και πάντα θα υπάρχουν. Για αυτούς που φοράνε γυαλάκια, που έχουν περιττά κιλά, που έχουν διαφορετικό χρώμα δέρματος, που δεν ακολουθούν την πεπατημένη. Και πραγματικά με θλίβει το να είμαι στο Ηνωμένο Βασίλειο 8 χρόνια τώρα και να συνειδητοποιώ ότι τα παιδιά εδώ μεγαλώνουν με μεγαλύτερη αποδοχή, ασφάλεια και κατανόηση. Το να μεγαλώνεις ως παιδί με ξεχωριστές επιλογές στην Ελλάδα δεν είναι εύκολο. Γενικότερα πιστεύω ότι δεν είναι εύκολο να μεγαλώνει στην Ελλάδα ένα παιδί. Οικονομική κρίση, στερεότυπα, τεράστια σχολική πίεση (πανελλαδικές, φροντιστήρια, αποστήθιση).
Πώς πήραν οι γονείς σας την απόφαση σας να γίνετε χορευτής, δεδομένου ότι πολλές φορές τα καλλιτεχνικά επαγγέλματα θεωρούνται χόμπι και όχι κανονικό επάγγελμα από το οποίο μπορείς να ζήσεις;
Την απόφαση την πήρα εγώ είναι η αλήθεια. Μετά από αρκετή σκέψη και περισυλλογή, τους είπα ότι είναι ο σωστός δρόμος για μένα. Ότι θέλω να το προσπαθήσω και όπου βγει. Αν δεν τα κατάφερνα τουλάχιστον θα τα είχα καλά με τον εαυτό μου. Στη συνέχεια, οι συζητήσεις με τους γονείς μου ήταν ουσιαστικές και πολυήμερες. Μίλησαν λογικά. Συμφωνήσαμε να έχω ένα ‘’Plan B’’ και αυτή ήταν η εισαγωγή μου στο τμήμα Δημοσιογραφίας του Καποδιστριακού. Πήγα μόνο μία φορά - για να δηλώσω την διακοπή των σπουδών μου λόγω της εισαγωγής μου στη Βασιλική Ακαδημία Μπαλέτου της Σκωτίας. Με στήριξαν και με βοήθησαν μέχρι και στις αιτήσεις μου στα πανεπιστήμια. Η μητέρα μου βιντεοσκόπησε κιόλας μεγάλο μέρος των χορευτικών μου ασκήσεων για την κατάθεσή τους στις διαδικτυακές ακροάσεις των ινστιτούτων. Πάντα το έλεγα και συνεχίζω να το πιστεύω ακόμη. Αν ένας άνθρωπος δεν είναι έτοιμος να γίνει γονιός που σημαίνει να αποδεχθεί και να στηρίξει το παιδί του στις επιλογές του -υλικά και ηθικά- τότε καλύτερα να το μεταθέσει ή ίσως και να το αμφισβητήσει. Δεν πιστεύω ότι είναι γραφτό σε όλους να γίνουν γονείς.
Αυτή είναι η ζωή του χορευτή και καλλιτέχνη. Όλοι σου λένε να μην το κάνεις και να βρεις μια ‘’κανονική’’ δουλειά. Κανονική είναι και η δουλειά του χορευτή όταν γίνεσαι και αντιμετωπίζεις τον εαυτό σου ως επαγγελματία. Με συμβόλαια, μισθούς, υπογραφές, δικαιώματα και υποχρεώσεις.
Μετανιώσατε ποτέ για την απόφασή σας να φύγετε από την Ελλάδα;
Όχι. Πόνεσα πολύ και ακόμα πονάω που έχω φύγει. Τα δάκρυα που έχω ρίξει στα αεροδρόμια της Ελλάδας είναι πολύ περισσότερα από αυτά που έχω ρίξει για τους χαμένους μου έρωτες. Ήταν όμως η σωστή απόφαση. Κάποιες φορές πρέπει να παίρνουμε αποφάσεις που μας πονάνε αλλά που χωρίς αυτές δεν θα εξελισσόμασταν και δεν θα ανακαλύπταμε περισσότερες πτυχές του εαυτού μας. Η ζωή στο εξωτερικό μου έμαθε τη σκληραγώγηση, την ευγένεια, την μοναχικότητα, την ελπίδα για μια πιο προηγμένη κατάσταση. Πράγματα τα οποία δεν πιστεύω ότι θα ανακάλυπτα αν έμενα στην Ελλαδίτσα μας, λόγω της αίσθησης ασφάλειας του να ζεις στα χώματά σου, λόγω των κρατικών και θεσμικών αδυναμιών, ακόμη και λόγω του να μιλάς τη μητρική σου γλώσσα καθημερινά. Το μεγαλύτερο, όμως, αγκάθι της χορευτικής Ελλάδας είναι πιστεύω οι προαναφερθείσες κρατικές και θεσμικές αδυναμίες ακόμα και οι πεπαλαιωμένες διαδικασίες πρόσληψης καθηγητών και χορευτών σε κρατικούς φορείς. Οι καλλιτεχνικές σπουδές στην Ελλάδα υποβαθμίζονται από τους ίδιους τους κρατικούς φορείς, αφού το πτυχίο των χορευτών είναι υποβαθμισμένο πλέον θεσμικά και πρακτικά στην Ανώτερη βαθμίδα αντί της Ανώτατης. Ως αποτέλεσμα, προσλαμβάνονται ως απόφοιτοι λυκείων με τον ανάλογο εξευτελιστικό μισθό, μηδαμινά δικαιώματα και λιγοστές ευκαιρίες.
Ποια είναι τα μεγαλύτερα μέχρι σήμερα επιτεύγματά σας στο χορό; Ποια είναι τα σημαντικότερα βραβεία που έχετε κερδίσει;
Δεν επεδίωξα ποτέ τα βραβεία ούτε ήθελα να δίνω χρόνο, ενέργεια και ιδρώτα για τίτλους σε διαγωνισμούς. Προτιμούσα να τα δίνω όλα για τις ακροάσεις και τις επαγγελματικές μου συνεργασίες. Δύο βραβεία για τα οποία αισθάνομαι περήφανος, ίσως επειδή ήμουν και σε μία ευαίσθητη ηλικία, ήταν στα 14 μου το 1o Βραβείο Καλύτερης Ταινίας-Ντοκιμαντέρ, Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου στο «49ο ΔΙΕΘΝΕΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ» για το ‘’Μάνος Χατζιδάκις – Είδωλο στον καθρέφτη’’ του Δημήτρη Βερνίκου στο οποίο έκανα τον Μάνο Χατζιδάκι σε μικρή ηλικία και στα 16 μου το 2ο Βραβείο - Σύγχρονος Χορός Ερασιτεχνών Σολίστ, με βαθμολογία 86,25 στον “International Dance Competition Hellas” 2011 της Κατερίνας Παυλάκη. Οι χορευτικές συνεργασίες για τις οποίες αισθάνομαι τόσο τυχερός και ευγνώμων που συμμετείχα ήταν η ‘’La Traviata’’ με τον Placido Domingo της Royal Opera House, το ‘’Cunning Little Vixen’’ της Εθνικής Όπερας της Ουαλίας ως σολίστας και τη διαφήμιση της κολοσιαίας εταιρίας Charlotte Tilbury με την Kate Moss. Ιδιαίτερη ήταν, επίσης, η συνεργασία μου με την National Geographic στο ντοκιμαντέρ ‘’Map of Hell’’ με τον Danny Trejo.
Τι νιώθετε όταν χορεύετε; Ποια συναισθήματα σας κυριεύουν;
Νιώθω ασφάλεια. Νιώθω ζεστασιά. Νιώθω μία αίγλη. Όπως όταν ακούω τη φωνή της Lisa Gerrard. Δυστυχώς είναι πολύ δύσκολο να το κατανοήσει κάποιος χωρίς να το ζήσει. Πιστεύω οι αναγνώστες σας με καταλαβαίνουν απόλυτα! Ειδικά όταν είμαι στη σκηνή είναι σα να σταματάει ο χρόνος και το μυαλό μπαίνει σε ένα παράλληλο σύμπαν, σε έναν δικό του κόσμο από μόνο του. Δεν αντιλαμβάνομαι πώς περνάει ο χρόνος και η αφοσίωση τόσων ματιών επάνω μου προκαλεί μία αίσθηση άγχους και έρωτα ταυτοχρόνως. Τα συναισθήματα του να χορεύεις είναι αυτά που είναι το μεγαλύτερο κέρδος, είναι αυτά που σε κάνουν να συνεχίζεις να προσπαθείς για τον πιο εξελιγμένο χορευτικό σου εαυτό όταν όλα γύρω σου μπορεί να καταρρέουν, όταν πονάει το κορμί, όταν βιώνεις μία απώλεια, όταν όλοι γύρω σού λένε να σταματήσεις.
Πώς θα περιγράφατε αυτό που σας δίνει ο χορός; Τι είναι τελικά ο χορός για εσάς;
Ο χορός μου δίνει ηθική και πνευματική ικανοποίηση. Πλέον μου δίνει και μία σχετική υλική ικανοποίηση, αλλά αυτό επέρχεται με κάθε επάγγελμα. Αυτό, όμως, που πραγματικά μου δίνει είναι ευτυχία. Με κάνει ευτυχισμένο που έχω ανακαλύψει το πάθος μου, ίσως αν θέλετε το λόγο της ύπαρξης μου. Πάθος-τι ωραία λέξη… Το πάθος δηλαδή ο χορός για μένα λειτούργησε καταλυτικά. Μου έθεσε στόχους και είχα επιτέλους μία κατευθυντήρια γραμμή. Ήταν οι αόρατες δυνάμεις κατάκτησης στόχων, οι πεταλουδίτσες στο στομάχι για επιτυχία. Η επιτυχία, όμως, δεν είναι ευτυχία. Η ευτυχία είναι επιτυχία. Βρήκα αυτό που με κάνει ευτυχισμένο και ήρθε ως αποτέλεσμα μία σχετική επιτυχία ή τουλάχιστον ένας δρόμος προς την κατάκτησή της. Είμαι ευγνώμων στον κόσμο που έχει ανταποκριθεί τόσο ζεστά και υποστηρικτικά στις προσπάθειές μου γιατί όπως λέει και η αγαπημένη μου Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ ‘’Η επιτυχία είναι θέμα συλλογικό όχι ατομικό’’.
Τι είναι για μένα ο χορός; Tο παιδί μου. Όπως ένας σωστός γονιός θυσιάζει τα πάντα για το παιδί του, έτσι κι εγώ θυσιάζω τα πάντα για το δικό μου. Χρήματα, χρόνο, διασκέδαση, ύπνο, σχέσεις.
Τι πιστεύετε ότι πρέπει να ανακαλύψει κάποιος μέσα του για να ξεπεράσει τα ψυχολογικά εμπόδια που συναντά;
Πάντοτε έρχονται οι μέρες που θα έχουμε χαμηλή αυτοεκτίμηση, αυτοπεποίθηση και κουράγιο. Για εμένα οι τρεις ακόλουθες δυνάμεις είναι σωτήριες. Η ψυχική και πνευματική μας ισορροπία ακροβατεί στο δικό τους το σκοινί.
Τη δύναμη του να μην λαμβάνει υπόψιν τις γνώμες των πάντων για τα πάντα. Υπάρχουν συγκεκριμένοι άνθρωποι στη ζωή μας για τις απόψεις των οποίων οφείλουμε να δίνουμε βάση και να νοιαζόμαστε. Άνθρωποι ειλικρινείς, αληθινοί, που μας γνωρίζουν καλύτερα ίσως και από εμάς τους ίδιους.
Τη δύναμη του να μην συγκρίνεις τον εαυτό σου με άλλους τους κλάδου σου. Ο κάθε άνθρωπος μεγάλωσε σε διαφορετικά περιβάλλοντα με διαφορετικές ευκαιρίες, γνωριμίες και σωματικά πλεονεκτήματα εκ φύσεως. Είναι, λοιπόν, άτοπο να συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τον χορευτή της διπλανής μπάρας.
Τη δύναμη της αφοσίωσης. Ό,τι και να συμβαίνει γύρω μας, όποιος και να μπει στη ζωή μας, όπου και να βρισκόμαστε, ο χορός και η εξέλιξη σου μέσα σε αυτόν τον χώρο πρέπει να αποτελεί το Α και το Ω. Είναι ένα επάγγελμα που όσο το αφήνεις τόσο σε αφήνει και απαιτεί πλήρη αφοσίωση.
Αυτή την περίοδο πώς απασχολείστε; Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Αυτή τη στιγμή ακούγωντας το μουσικό κομμάτι Adagietto. Sehr Langsam του Gustav Mahler και γράφοντας τις απαντήσεις μου, βρίσκομαι στο σαλόνι μου στο Λονδίνο. Καμία παραγωγή δεν είναι ενεργή λόγω του Covid19 και η παραγωγή ’La Traviata’’ της Royal Opera House στην οποία χόρευα για δεύτερη χρονιά διέκοψε τις παραστάσεις της. Όσον αφορά κάποιο μελλοντικό συμβόλαιο, όχι δεν έχω κανένα. Και το λέω με ηρεμία και θετική ενέργεια. Έρχονται πάντα περίοδοι στη ζωή ενός ελεύθερου επαγγελματία (όχι μόνο χορευτή) που είτε δεν θα έχει χρόνο να κοιμηθεί λόγω του φόρτου εργασίας είτε θα έχει άπλετο χρόνο λόγω της απουσίας της εργασίας. Γι’ αυτό κι εγώ ανακαλύπτω άλλους χορευτικών δρόμους τελευταία. Πολλά σχέδια, πολλές σκέψεις, πολύ οργάνωση και ευελπιστώ πολύ μεγαλύτερα αποτελέσματα.
#stefanosdimoulas #dance #contemporary #ballet #worlddanceday #celebrate #interview https://www.stefanosdimoulas.com Instagram: https://www.instagram.com/stefanos_dimoulas/ Twitter: https://mobile.twitter.com/Stefanos_Di Facebook: https://m.facebook.com/stefanosdimoulasdance/
Comments