Endehors ή turnout: Όρος «κλειδί» στο κλασικό μπαλέτο.

Endehors ή turnout σημαίνει «προς τα έξω».

Το Turn out - ένας συνδυασμός περιστροφικής ευελιξίας και δύναμης ώστε να κρατηθεί σωστά αυτή η περιστροφή - αποτελεί το θεμέλιο του μπαλέτου. Αλλά, είναι πολλές φορές και μια πηγή απογοήτευσης για αρκετούς χορευτές. Εξάλλου, δεν γεννιούνται όλοι (στην πραγματικότητα, σχεδόν κανείς) με turn out 180 μοιρών. «Όταν άρχισα να χορεύω για πρώτη φορά, οι καμπτήρες του ισχίου μου ήταν δυνατοί, αλλά πίεζα το turn out μου χωρίς να χρησιμοποιήσω τους σωστούς μύες», θυμάται η Amanda Cobb, πρώην χορεύτρια του The Washington Ballet.

Τα καλά νέα είναι ότι είναι εφικτό να βελτιώσετε το turn out σας και να χορέψετε όμορφα, χωρίς να χρειάζεται να έχετε το τέλειο Endehors. Τα ανησυχητικά νέα είναι ότι υπάρχει πολλή παραπληροφόρηση εκεί έξω σχετικά με το πώς λειτουργεί το turn out και γιατί είναι σημαντικό.

Της Καρολίνας Παππού

Το En dehors είναι ένας κλασικός όρος του μπαλέτου που σημαίνει προς τα έξω, πιο πέρα, πιο μακριά. Αποτελεί το θεμέλιο του μπαλέτου. Είναι μία πόζα κατά την οποία τα πόδια και τα πέλματα έχουν περιστραφεί προς τα έξω. Όταν ένας χορευτής υιοθετεί αυτή την στάση, λέμε ότι είναι «turned out». Το ιδανικό, turn out είναι 90ο. Σκοπός του turn out είναι να περιστραφεί προς τα έξω κάθε πλευρά του σώματος από την μέση και κάτω, και όχι μόνο τα πέλματα. Η λάθος εκτέλεσή του μπορεί να προκαλέσει τραυματισμούς.

Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη την άρτια εκτέλεση κινήσεων, σε συνάρτηση πάντα με την ασφάλεια του χορευτή το παρόν άρθρο παρουσιάζει την ολιστική προσέγγιση του en dehors. Παρακάτω αναλύονται θεωρητικά και πρακτικά εργαλεία για λύσεις στο θέμα της έξω στροφής που κυριαρχεί στο μπαλέτο.

Το En dehors προστίθεται σε άλλα βήματα και όρους για να περιγράψει την κατεύθυνση που πρέπει να κινείται ένα βήμα.

Ο όρος περιγράφει και υποδεικνύει την κατεύθυνση προς την οποία πρέπει να κινείται ο χορευτής/χορεύτρια του κλασικού μπαλέτου, ανά πάσα στιγμή ακόμη κι όταν εκτελεί endedans ασκήσεις.

Για παράδειγμα, για να εκτελεστεί μια πιρουέτα en dedans απαιτείται από ένα χορευτή να σπρώχνει το πίσω πόδι του προς τα εμπρός και να γυρίζει «προς τα μέσα» στο πόδι στήριξης. Ωστόσο, ακόμη και γι’ αυτή την en dedans άσκηση απαιτείται για την επιτυχή εκτέλεσή της το maximum turn out του τρίπτυχου: ισχύων – γονάτων – αστραγάλων. Το πόδι πρέπει να παραμένει πλήρως γυρισμένο ανεξάρτητα από την κατεύθυνση που στρίβετε.

Ένα ακόμη παράδειγμα είναι το rond de jambe à terre. Στη διάρκεια αυτής της άσκησης θα λάβετε υπόψη τη διαδρομή του δακτύλου του ποδιού, καθώς δημιουργεί ένα ημικύκλιο στο πάτωμα που en dehors, θα ακολουθούσε από το μπροστινό μέρος του σώματος προς τα πίσω. Όταν «εργάζεστε» ή κάνετε κινήσεις με το δεξί πόδι, η δράση κινείται δεξιόστροφα. Με το αριστερό, αριστερόστροφα.

Ένας άλλος τρόπος για να σκεφτείτε τα en dehors είναι «από μπροστά προς τα πίσω». Ένα rond de jambe en dehors θα έβαζε τον χορευτή να ξεκινήσει από μπροστά και να μετακινήσει το πόδι προς τα έξω, στο πλάι και μετά προς τα πίσω με κυκλική κίνηση.

Γενικότερα το rond de jambe αποτελεί μια άσκηση η οποία κινησιολογικά αναπτύσσει και διατηρεί το maximum turn out, καθώς ελέγχει και τα δύο πόδια (ενεργητικό και σταθερό πόδι). Η πιο σημαντική θέση που περνάει το πόδι και στο en dehors

και στο en dedans είναι η διαγώνιος πίσω (ecartes ) όπου το πόδι θα πρέπει από το πλάι περνώντας πίσω να περάσει από τη διαγώνια θέση, διατηρώντας το maximum του turn out.

Endehors σημαίνει ότι ο χορευτής στρέφεται «προς τα έξω», μακριά… για την ακρίβεια εκτεταμένα από το πόδι στήριξης. Η περιστροφή προς τα έξω γίνεται πάντα σε σχέση με το πόδι στήριξης.

ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟ EN DEHORS

Μύθος #1

Εάν τα πόδια σας είναι στραμμένα 180 μοίρες, αυτό σημαίνει ότι χρησιμοποιείτε τo En dehors σας.

«Το να χρησιμοποιείς το turn out απαιτεί να περιστρέφεις τα πόδια σου από το εσωτερικό του ισχίου μέχρι τα πέλματά σου», λέει η Nancy Bielski, η οποία διδάσκει στο Steps on Broadway στη Νέα Υόρκη. Αυτό απαιτεί ευελιξία, δύναμη και σωστή ευθυγράμμιση – correct posture. Για να μεγιστοποιηθεί η ευελιξία στους γοφούς, οι περισσότεροι χορευτές πρέπει να ξεκινήσουν την προπόνηση νωρίς, ενώ τα οστά τους εξακολουθούν να μεγαλώνουν. Η Teresa Volkerson, PT, MS, φυσιοθεραπεύτρια που εργάζεται με χορευτές στο Orlando Ballet, εξηγεί ότι το καλύτερο εύρος ηλικίας για την ανάπτυξη ευελιξίας που σχετίζεται με το En dehors είναι μεταξύ 8 και 12 ετών. Το σωστό τέντωμα μπορεί επίσης να βελτιώσει ελαφρώς το En dehors σας και μετά την εφηβεία.

Η ευελιξία από μόνη της δεν θα σημαίνει τίποτα αν δεν έχετε τη δύναμη να την ελέγξετε. Η σωστή στάση ενεργοποιεί τους κάτω κοιλιακούς και τους μύες της πλάτης, τους γλουτούς και τους μηρούς. Απαιτεί επίσης σωστή τοποθέτηση. «Για να έχετε το μεγαλύτερο en dehors, πρέπει να τραβήξετε προς τα επάνω για να δημιουργήσετε χώρο ανάμεσα στα οστά», τονίζει η Damara Bennett, διευθύντρια του School of Oregon Ballet Theatre. Με άλλα λόγια, εάν βυθιστείτε στους γοφούς και τα πέλματά σας, πιέσετε και κρατήσετε το βάρος προς τα κάτω, δεν θα μπορείτε να διατηρήσετε το turn out, σας καθώς μετακινείστε από τη μια θέση στην άλλη.

Μύθος # 2

Αν θέλετε να αποφύγετε τραυματισμούς, μην πιέζετε τo turn out σας.

«Αν δεν το πιέζεις αρκετά, δεν θα βελτιωθείς», λέει ο Bielski. Από το πρώτο plié μέχρι το τελευταίο jeté ενός μαθήματος, προκαλέστε τον εαυτό σας να χρησιμοποιήσει σωστά τη μέγιστη περιστροφή σας. Στη συνέχεια, φροντίστε να κάνετε stretching για λίγα λεπτά μετά το μάθημα, όταν οι μύες σας είναι ζεστοί και εύπλαστοι.

Απλώς να θυμάστε ότι το να πιέζετε τo turn out σας δεν είναι το ίδιο με το να το δουλεύετε με το σωστό τρόπο. Ποτέ μην φτάνετε στο σημείο όπου οι γοφοί, τα γόνατα και οι αστράγαλοι σας να μην είναι ευθυγραμμισμένοι σε plié, οι γοφοί σας να είναι ‘κουμπωμένοι’ κάτω, ή να ταλαντεύεται η πλάτη σας. Ένας εύκολος τρόπος για να καταλάβετε αν ‘κλέβετε’ το turn out σας στη μπάρα είναι όταν μπείτε στις ασκήσεις του κέντρου. Εκεί δεν θα μπορείτε να διατηρήσετε το ψεύτικο en dehors . Όχι μόνο θα κινδυνεύετε να τραυματίσετε τους γοφούς, τα γόνατα ή τους αστραγάλους σας , αλλά η προσπάθεια της τοποθέτησης για μια «τέλεια» πέμπτη θέση δεν θα σας εξυπηρετήσει μακροπρόθεσμα. Τελικά, θα διαπιστώσετε ότι δεν μπορείτε να κινηθείτε αποτελεσματικά ή να αλλάξετε βάρος εύκολα από το ένα πόδι στο άλλο.

Μύθος #3

To turn out χάνεται…

Πολλοί χορευτές χάνουν τo turn out κατά τη διάρκεια δύσκολων βημάτων— στο μπροστινό πόδι στην τέταρτη θέση ακριβώς πριν από την οπίσθια στάση, για παράδειγμα, ή κατά τη διάρκεια ενός γρήγορου συνδυασμού petit allegro. Αλλά αυτό οφείλεται σε έλλειψη δύναμης ή σωστής ευθυγράμμισης και όχι επειδή οι κινήσεις είναι σωματικά αδύνατο να εκτελεστούν.

Μύθος #4

Δεν μπορείς να είσαι επαγγελματίας χορευτής αν δεν έχεις turn out 180 μοιρών.

Οι περισσότεροι χορευτές δεν έχουν τέλειο turn out. Απλώς έχουν τον απαιτούμενο έλεγχο των μυών ώστε να κάνουν το καλύτερο δυνατό για το en dehors τους. «Όσο πιο δυνατό τo turn out, τόσο πιο εύκολα θα είναι όλα τα βήματα», λέει ο Bennett. «Τo turn out σου δίνει μεγαλύτερο εύρος κίνησης. Σου επιτρέπει να κινείσαι πιο γρήγορα».